ΚΥΡΙΕΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΑΜΑΛΙΑΣ.ΔΥΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ 65 ΧΡΟΝΩΝ

 ΚΥΡΙΕΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΑΜΑΛΙΑΣ.

ΔΥΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ 65 ΧΡΟΝΩΝ*.

*Κυκλοφορούσε στο διαδίκτυο φωτογραφία με την ένδειξη πως πρόκειται για φωτογραφία του 1847 και απεικονίζονταν οι Κυρίες επί των Τιμών της βασίλισσας Αμαλίας. Όταν την βρήκα τον Μάιο του 2021, και παρόλο που προβληματίστηκα από την καλή ποιότητά της για να είναι τραβηγμένη το 1847, την χρησιμοποίησα δεχόμενος, κατ’ αρχήν, την ένδειξη 1847. Μετά από λίγο καιρό και αρκετή έρευνα διαπίστωσα πως η φωτογραφία που είχα χρησιμοποιήσει για λίγο διάστημα δεν ήταν του 1847, ούτε επρόκειτο για Κυρίες των Τιμών της Αμαλίας, αλλά για φωτογραφία του 1912 και οι εικονιζόμενες δεν ήταν οι αυθεντικές Κυρίες των Τιμών αλλά μέλη του Λυκείου Ελληνίδων που τις υποδύθηκαν σε μια εκδήλωση. Δυστυχώς αυτή η φωτογραφία συνεχίζει να «κοσμεί» δημοσιευμένες μελέτες εγκρίτων ειδικών και να δημιουργεί λάθος ιστορικά δεδομένα, π.χ. μια ωραία μελέτη με λάθος φωτογραφία :

https://www.alithia.gr/politismos/maria-anagnosti-monarhidi-apo-ta-psara-i-kyria-ton-timon-tis-vasilissas-amalias

Η υπόθεση αυτής της φωτογραφίας έχει ως εξής:

Στις 6 Ιανουαρίου 1912 στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας οργανώθηκε από το Λύκειο των Ελληνίδων η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίττας. Σε αυτή την εκδήλωση παρουσιάστηκε, εκτός των άλλων, η αναπαράσταση μιας εικόνας με τις Κυρίες και Δεσποινίδες επί των Τιμών της βασιλίσσης Αμαλίας, η οποία είχε αποτυπωθεί φωτογραφικά το 1847 από τον Γάλλο πρωτοπόρο φωτογράφο Philibert Perraud.

Ως μοντέλα για να «υποδυθούν» το έτος  1912 τις γυναίκες της φωτογραφίας του έτους 1847, χρησιμοποιήθηκαν επώνυμες Κυρίες και Δεσποινίδες της αθηναϊκής κοινωνίας, οι οποίες ήταν μέλη του Λυκείου των Ελληνίδων, του πνευματικού αυτού ιδρύματος που ιδρύθηκε το 1911.

Επειδή με την πρωτότυπη φωτογραφία του 1847 έχω δημοσιεύσει μελέτη

(https://taygetos-zeritis.blogspot.com/2021/03/1851.html),
βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα την είδηση και αναζήτησα την φωτογραφία του 1912. Χωρίς μεγάλη δυσκολία την βρήκα https://1821.lykeionellinidon.com/thematikes-enotites/simulacra-oi-kyries-tis-aylis
και την καταθέσω με τις ανάλογες πληροφορίες.

Στην συγκεκριμένη εκδήλωση του Λυκείου των Ελληνίδων της 6/1/1912, παρευρέθηκαν ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄, ο διάδοχος Κωνσταντίνος Α΄, και τα πριγκιπόπουλα Αλίκη, Ελένη, Χριστόφορος. Ήταν ο πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος και πολλοί άλλοι πολιτικοί.

Στο δεύτερο μέρος της γιορτής παρουσιάστηκε η προαναφερθείσα «αναπαράσταση», και καθώς την περιγράφουν οι εφημερίδες της εποχής του 1912

Η «εν πλαστική εικόνι Αυλή της Βασιλίσσης Αμαλίας». Φωτογραφία του 1912 με μέλη του Λυκείου Ελληνίδων που αναπαριστούν τις γυναίκες που εικονίστηκαν στην αυθεντική φωτογραφία του 1847. 

 «..εν πλαστική εικόνι η Αυλή της Βασιλίσσης Αμαλίας». Ακολουθεί η περιγραφή της : «Η εικών αύτη, συνενούσα όλα τα ενδύματα της εποχής εκείνης ήτο αναμφισβήτως από τας πλέον ενδιαφερούσας πλέον χαρακτηριστικάς, πλέον γραφικάς, και πλέον επιδεικτικάς αι οποίαι ηδύναντο να επιδειχθώσι παρ’ ημίν. Και όσον αφορά το ένδυμα εξετελέσθη μετ’ απολύτου πιστότητος, όσω αφορά την όλην σύνθεσίν της μετά πολλής τέχνης. Της Εικόνος αυτής συμμετέσχον από τα δεξιά του θεατού προς τ’ αριστερά, αι μεν καθήμεναι και άλλαι όρθιαι η κυρία Πία Φεράλδη με ένδυμα Σουλιώτικον, παριστώσα την κυρίαν της τιμής Κολοκοτρώνη-Τζαβέλλα. Η κ. Ειρήνη Καλογερή με ένδυμα υδραϊκόν παριστώσα την θείαν της κυρίαν Κριεζή, η κ. Αλεξάνδρα Μελισσηνού με ένδυμα σμυρναϊκόν την κυρίαν Φωτεινή Μαυρομιχάλη. Η κ. Μαρία Μομφεράτου παριστώσα την κυρίαν Χρυσηίδα Μαυρομιχάλη με ένδυμα Ελληνικόν της βασιλίσσης Αμαλίας. Η δεσποινίς Άννα Γαβριηλίδου την Μεγάλην κυρίαν Βαρώνην Πλουσκώφ με ενδυμασίαν του συρμού της εποχής. Η δεσποινίς Αμυρά παριστώσα την δεσποινίδαν Weifse με ενδυμασίαν του συρμού της εποχής. Η κυρία Άρτεμις Βελουδίου με ένδυμα σπετσιώτικον παριστώσα την κυρίαν Θεοχάρη Μπόταση και η δεσποινίς Αλεξανδρίδου την κυρίαν Μοναρχίδου με ένδυμα ψαριανόν.

Αι ως άνω δέσποιναι και δεσποινίδες παρουσίαζαν ιδιαίτερον όλως εκάστη θέλγητρον. Κανείς όμως δεν θα κατηγορήση τον γράφοντα επι μεροληψία αν προσθέση ενταύθα ότι η συμπαθεστέρα εκεί μορφή ήταν η δεσποινίς Αλεξανδρίδου με το ψαριανόν ένδυμα και η περισσότερον χαρίεσσα, αλλά τόσω πολύ χαρίεσσα η δεσποινίς Αμυρά… Θα ηδύνατο κανείς ίσως να προσθέση ολίγα τινά και όσον αφορά την σωματικήν ομοιότητα, αν μη και την προσωπικήν, των εικονιζομένων «κυριών των Ανακτόρων», ως αποκαλούντο κατά την εποχήν εκείνην αι Κυρίαι της Τιμής. Αι συμμετασχούσαι της πλαστική εικόνος είχον πάσαι συμμετρικά και ωραία αναστήματα, αλλά μερικών το εύπλαστον και αβρόν κάλλος, ακριβώς διότι ήτο εύπλαστον, δεν απέδιδεν ίσως αίφνης όσον έπρεπε το λιγυρόν και χαρίεντα εκείνον μίσχον κρίνου, ο οποίος εν ζωή εκαλείτο Φωτεινή Μαυρομιχάλη, προ της αιθερίας και υπερτάτης ανθήσεως της οποίας και μόνης, εθραύσθη του Αμπού η τόσω επιμόνως σαρκάζουσα γραφίς. Ούτως ανεξαρτήτως των προσώπων τα οποία παρίστανεν η όλη εικών, απετέλει ωραιοτάτην παράστασιν, πιστήν ιδίως όσον αφορά το ένδυμα….».

 

Η παρούσα είναι η αυθεντική φωτογραφία του 1847 (είναι λάθος η χρονολόγησή της ως το 1851), με βάση την οποίαν αναπαραστάθηκαν τα εικονιζόμενα πρόσωπα στην πιο πάνω φωτογραφία του 1912.

Στη σελίδα του Λυκείου των Ελληνίδων δίνεται η φωτογραφία του 1912 και σχολιάζεται με διευκρινήσεις σημαντικές :
https://1821.lykeionellinidon.com/thematikes-enotites/simulacra-oi-kyries-tis-aylis

Όλη η προαναφερθείσα εκδήλωση της 6/1/1912 δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα των Κυριών», στο φύλο 1015 της περιόδου 1-15 Ιανουαρίου 1912 με τον τίτλο «Αι εορταί των Ελληνικών Πόθων», το κείμενο δε υπογράφει η Καλλιρρόη Παρρέν η οποία ήταν Διευθύντρια της Εφημερίδος και παραδίδονται δύο ιστορικές φωτογραφίες. Η μία είναι η πρώτη του παρόντος κειμένου και η δεύτερη η παρακάτω η οποία απεικονίζει το πρώτο μέρος της εκδηλώσεως του Λυκείου Ελληνίδων.