Σμύρνη 1922-Κύπρος 1974. Άλλοι σφαζόντουσαν και άλλοι γλεντούσανε. Συμφορές παράλληλες.

                                      ΣΜΥΡΝΗ 1922-ΚΥΠΡΟΣ 1974
           ΑΛΛΟΙ ΣΦΑΖΟΝΤΟΥΣΑΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΓΛΕΝΤΟΥΣΑΝΕ
                      ΣΥΜΦΟΡΕΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ

Ήταν δύο κέντρα του Ελληνισμού τα οποία κατέστρεψαν οι άφρονες πολιτικές. 100 χρόνια από την Καταστροφή της Ιωνίας και 48 από την Καταστροφή της Κύπρου.

Μέσα στις καταγραμμένες ιστορικές πληροφορίες από αυτόπτες μάρτυρες αποδεικνύεται πως η Ελλάδα «έπεφτε μακριά» και πως οι Έλληνες της Μητρόπολης τις μαύρες εκείνες ώρες διασκέδαζαν χωρίς να ξέρουν, και ίσως να ενδιαφέρονται, για το ποίοι σκοτωνόντουσαν εκείνες τις ώρες υπερασπίζοντας Ελληνικά εδάφη.

«Η Αθήνα διασκεδάζει»[1]. Το πως έγινε αντιληπτή η  καταστροφή της Σμύρνης από την τότε Αθηναϊκή κοινωνία και το Λαϊκό Κόμμα, περιγράφεται στο ανέκδοτο ημερολόγιό τού δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Φαλτάιτς[2]: Ένα αμερικανικόν πολεμικόν το ‘Σίμψον’ έφερε το μήνυμα της μεγάλης συμφοράς. Όλη η Σμύρνη σφαγιάζεται και καίεται. Ό,τι είχα προβλέψει γίνεται με τον πιο φρικιαστικό, πιο απίστευτο ακόμη τρόπο. Ένας από τους σωθέντας εις το πλοίον, ο Σλαύος Τρίβουλιτς, μου λέγει: αυτή τη στιγμή θα είναι στη Σμύρνη περισσότερα παό 30.000 πτώματα χριστιανών. Όλη η Σμύρνη καίγεται. Οι Τούρκοι βάζουν φωτιά παντού. Από την Πούντα ως το Διοικητήριο και επάνω όλα είναι μια φλόγα όλα τα προάστεια σφάζονται και  ο κόσμος είναι συγκεντρωμένος στην παραλία και χτυπιέται με τους Τούρκους.

-Και δεν προστατεύουν τους Χριστιανούς πλοία των Δυνάμεων;
-Ποιος να τους προστατέψει; Δεν χτυπά κανένα πλοίο. Μόνοι οι Αμερικανοί έρριψαν μερικάς βόμβας με μιδραλλιοβόλο κατά την Πούντα και όλοι οι Τούρκοι που έσφαζαν εσκορπίσθησαν αμέσως.
Ο Σλαύος αυτός βλέπει τον Πειραιά σε όλη του την κίνηση και τη ζωή, και μου φωνάζει.
-Μα δεν λυπάστε σεις, δεν ξεύρετε ότι την στιγμή αυτή σφάζονται όλα τα αδέρφια σας;
Πως να δικαιολογήσω την τόσην αδιαφορίαν μας, του είπα;
-Ο κόσμος δεν έμαθαν ακόμη τίποτα.
-Αν είχαν ενδιαφέρον, μου λέγει ο Σλαύος αυτός, θα τάξεραν όλα χωρίς να τα μάθη.
…το άγγελμα της μεγάλης σφαγής διαδίδεται τώρα τας πρώτας βραδυνάς ώρας στας Αθήνας από το ένα στόμα στο άλλο αλλά κανένας δεν πιστεύει, γιατί κανένας δεν αισθάνεται.
-Δεν είναι έτσι αδερφέ, μου λέει στην ‘Αργολίδα’, το καφενείο, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, παρά πάνω από 1.000-1.500 ανθρώπους δεν θα έχουν σφαγή. Μην ακούτε τας υπερβολάς αυτών που έρχονται τρομαγμένοι.
-Είμαι βέβαιος πως θα είναι το κακό πολύ μεγαλύτερο. Στα μικρά πράγματα η διάδοσις και η φαντασία οργιάζει, όταν όμως μια συμφορά είναι μεγάλη φαίνεται ότι δεν μπορεί να σχηματίσει όλο της τον κύκλο, και η διάδοσις είναι πάντοτε πολύ πιο κάτω από την πραγματικότητα.

……….τα θέατρα σήμερα την νύχτα είναι πάλι ανοιχτά και παίζουν. Ο κόσμος στο θέατρο της Κυβέλης όπου παίζουν την ‘Κίτσα σίμυ’ γελά και η μουσική χτυπά εύθυμα τραγουδάκια. Μπήκα μέσα να δω την ψυχαγωγία του κόσμου και έφυγα αηδιασμένος. Είναι λοιπόν και η Αθήνα η άτιμη και πουλημένη πόλις που προορίζεται να καταστραφή με την σειρά της και αυτή, αφού δεν αισθάνθηκε την συγκίνηση της καταστροφής, της μεγαλυτέρας ύστερα από αυτής ελληνικής πόλεως και την σφαγήν και καταστροφήν όλου του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η αηδία μου ήταν περισσσότερον από μεγάλη και μου ήρχετο διάθεσις να κάνω εμετόν.. Η Σμύρνη λοιπόν σφάζεται και καίεται όλη. Πεντακόσιες χιλιάδες Χριστιανοί σφάζονται ή θα σφαγούν. Θυμήθηκα τα λόγια του Τρίβουλιτς.
-Υπάρχει κανένας τρόπος να σωθούν αυτοί οι άνθρωποι; Τον είχα ρωτήσει.
-Για μένα, είπεν, όλοι οι Χριστιανοί είναι χαμένοι…..».

Τα ίδια συνέβαιναν και όταν η ΕΛΔΥΚ, τα ΛΟΚ, οι Εθνική Φρουρά και οι απλοί πολίτες πολεμούσαν και αντιστεκόντουσαν στους τουρκικούς Αττίλες. Πολιτική, πολιτικοί, αντιστασιακοί, συναυλίες, θέατρα, ραδιόφωνα κλπ. ήταν στην επικαιρότητα του ενδιαφέροντος των πολιτών στην Ελλάδα και όχι οι απεγνωσμένες προσπάθειες των μαχητών να σταματήσουν την τουρκική εισβολή. Τις ώρες που οι 300 της ΕΛΔΥΚ αμύνονταν στο στρατόπεδό τους στην ΕΛΔΥΚ, στην 3ημερη εποποιία 14,15,16 Αυγούστου 1974, τα ραδιόφωνα μετέδιδαν «μπουζουκοτράγουδα», καθώς θα διαβάσετε στις μαρτυρίες των Ελλαδιτών ηρώων.

Μαρτυρία[3] του Χρήστου Σώρρα από την Πάτρα που ήταν οδηγός του ηρωικού υποδιοικητού της ΕΛΔΥΚ αντισυνταγματάρχη Σταυρουλόπουλου, στρατοπεδάρχη του στρατοπέδου της... "γινόταν χαλασμός Κυρίου. Δεν μπορούσες να κουνηθείς μέσα στην τρύπα σου. Ούτε να ανασάνεις καλά-καλά. Παντού γύρω σου θάνατος. Ανεξέλεγκτη κατάσταση. Οι τούρκοι με την υποστήριξη αρμάτων είχαν πλησιάσει εκατοντάδες και γινόταν μάχη εκ του συστάδην. Ο θάνατός σου η ζωή μου. Ο λόχος μας κάλυπτε απόσταση από το εκκλησάκι μέχρι τα μαγειρεία, γύρω στα 150-200 μέτρα. Τέτοια μάχη δεν περιγράφεται με λέξεις. Γύρω στις 2 λούφαξα μέσα στο όρυγμα και κόλλησα το ραδιοφωνάκι στο αυτί μου να ακούσω τι λένε οι ελληνικοί σταθμοί. Υποσυνείδητα όλοι περιμέναμε πριν το θάνατό μας κάποια βοήθεια. Σε κάθε λεπτό που περνούσε λέγαμε: «τώρα θα έρθει βοήθεια. Δεν είναι δυνατόν να μας αφήσουν έτσι κυκλωμένους». Η αλήθεια είναι ότι μόνο ο Θεός και οι διπλανοί συμπολεμιστές υπήρχαν για μας. Το ραδιοφωνάκι στο σταθμό της Ελλάδος είχε μπουζουκοτράγουδα σα να μη συνέβαινε τίποτα. 300 λιοντάρια Έλληνες ήταν κυκλωμένοι τρεις μέρες και ένας-ένας πέθαιναν και η Αθήνα κοίμιζε τους άλλους 9.000.000 Έλληνες με μπουζουκοτράγουδα για να μην μάθουν την αλήθεια. Εμείς πεθαίναμε από λεπτό σε λεπτό και αυτοί έπιναν ουίσκι στο σταθμό και το γύρισαν στα καψουροτράγουδα. Εμείς κρατούσαμε άμυνα  στο μισό στρατό της Τουρκίας, οι τραυματίες μας ούρλιαζαν αβοήθητοι επί ώρες, και αυτοί ήταν χαλαροί και το διασκέδαζαν….».

Μαρτυρία Αθανασίου Χρυσάφη[4] : «μάταια περιμέναμε 3 μερόνυχτα σκληρής και άκρως άνισης μάχης κάποια βοήθεια. Είχαμε εγκαταλειφθεί τελείως μόνοι μας και τελείως άοπλοι από βαριά όπλα.. Εκτός αυτού  ξεμείναμε και από βλήματα όλμων και ΠΑΟ. Μας άφησαν κυριολεκτικά τα δύο επιτελεία να θυσιαστούμε για την τιμή των όπλων. Μας έπιανε θλίψη  και απογοήτευση όταν ακούγαμε από τα ραδιοφωνάκια μας μέσα στα ορύγματά μας, ότι κανείς από την Ελλάδα δεν ασχολούνταν μαζί μας. Σα να μην υπήρχαμε. Αυτό ήταν που μας εξόργιζε τότε φοβερά και μας εξοργίζει ακόμη και σήμερα…».

Βίοι παράλληλοι και εδώ. Οι άφρονες πολιτικοί, στη Μικρά Ασία, κατέστρεψαν την ελληνική και χριστιανική κοινότητα και την άφησαν να σφαχτεί. Δεν θέλαμε και τους πρόσφυγες. Τα συνθήματα του 1922 ίδια σχεδόν με του 1974. Για την Μικρά Ασία, από την Ελλάδα των «δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών» καταλήξαμε στο «μικρά πλην έντιμος Ελλάς» και στο «Οίκαδε». Για την Κύπρο από το «Ένωση» καταλήξαμε στο «η Κύπρος κείται μακράν».

Για την Μικρά Ασία: «… η ελληνική τραγωδία[5] απεικονίζεται με τον πλέον αποκαλυπτικό τρόπο στο ύστατο τηλεγράφημα του Γούναρη, μετά την κατάρρευση του Μετώπου τον Αύγουστο του ΄22, προς τον Έλληνα αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη. Με το τηλεγράφημα αυτό τον διατάσσει να μην επιτρέψει την δημιουργία προσφυγικού προβλήματος στην Ελλάδα, δηλαδή να εγκαταλείψει τους χριστιανούς της Ιωνίας, Έλληνες και Αρμένιους, στους νικητές τούρκους του Κεμάλ…».
Για την Μικρά Ασία: «…η νομοθετική απαγόρευση[6] εξόδου των πληθυσμών από την περιοχή, που ήδη σκέφτονταν να εγκαταλείψουν, με το νόμο 2870/Ιούλιος 1922».
Για την Μικρά Ασία. Έγραψε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος[7] : «...μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, που από το 1915 είχε διχαστεί, δεν αντίκρυσε τους πρόσφυγες με συμπάθεια, όταν τα αδυσώπητα κύματα της ιστορίας τους έριξαν πάνω στους βράχους της Ελλάδας. Δεν υπήρξε συμπάθεια, δεν υπήρξε απάθεια, υπήρξε αντιπάθεια».

Στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ: «…[8]άρχισε να νυχτώνει εκείνη τη μέρα της 15 Αυγούστου και άρχισε μικρή κινητικότητα στο στρατόπεδο για νερό, πυρομαχικά, φάρμακα, καφέ και ζάχαρη. Σαν τα ποντίκια βγαίναμε από τις τρύπες. Όλοι περπατούσαμε και γουρλώναμε τα μάτια μήπως και πατήσουμε τα χιλιάδες άσκαστα βλήματα.. Η γυναίκα του ανθυπασπιστή Μπολιουδάκη ξαναήρθε και έφερε πράγματα με το αυτοκίνητό της που μάζευε όλη μέρα στη Λευκωσία…άρχισε να βρίζει το επιτελείο που δεν μας είχε φέρει φαγητό… μαλώναμε μεταξύ μας για ένα κομμάτι ψωμί…γυρίζω και λέω στον Δάνο τον Κοσμίδη που ήταν δίπλα μου «θα δεις τι έχουμε να τραβήξουμε στη ζωή μας αν γλυτώσουμε από δω». Με κοίταξε και μου είπε «άσε πρώτα να γλυτώσουμε και βλέπουμε». Ο Δάνος όταν σώθηκε και γύρισε στην Ελλάδα στο Λουτράκι μετά από μήνες τον Δεκέμβριο του 1974 με την 103 σειρά, ζήτησε άδεια να πάει να δει τους άρρωστους γονείς του που τον περίμεναν 16 μήνες από τον πόλεμο στην Κύπρο. Ο ταγματάρχης, που του ζήτησε άδεια, του είπε «τι άδεια θέλεις ρε, εδώ έχουμε δημοψήφισμα για το βασιλιά». "Χέστηκα για το βασιλιά» του είπε ο Δάνος. «Εγώ γύρισα από τον πόλεμο στη Κύπρο». Τότε αντί άλλης απάντησης ο ταγματάρχης του άστραψε ένα χαστούκι και του είπε «άντε ρε που πολεμήσατε. Ρίξατε δέκα φορές στα περιστέρια και αυτό ήταν».
Σα να τα προέβλεπα εγώ όλα αυτά εκείνο το βράδυ της 15 Αυγούστου 1974  και του είπα «αν κατά λάθος σωθούμε από δω μέσα να δεις τι θα τραβήξουμε στη ζωή μας που καθίσαμε και πολεμήσαμε. Όταν θα πάμε να πούμε κάτι θα μας φτύνουν με τον τρόπο τους. Άφησαν εδώ εμάς να σκοτωθούμε όλοι και με το δικό μας αίμα τα λαμόγια του πραξικοπήματος θα ξεπλύνουν τα εγκλήματά τους στο πραξικόπημα. Δεν βλέπεις ότι όσοι από τους αρχιπραξικοπηματίες της Κύπρου επέστρεψαν στην Ελλάδα συνεχίζουν κανονικά να υπηρετούν χωρίς να τους περάσουν στρατοδικείο. Αυτοί απολαμβάνουν στην Ελλάδα τα «κατορθώματά τους» στο πραξικόπημα εις υγεία των κορόιδων. Αν σωθούμε εμείς οι πολεμιστές να θυμάσαι θα μας περνούν κάθε μέρα ‘στρατοδικείο’»….
«…[9]Τιμή και δόξα για τους ήρωες Ελδυκάριους που έδωσαν και την ζωή τους ακόμη. Τιμή και δόξα  για τους τραυματίες και για αυτούς που ήταν τυχεροί και σώθηκαν. Απ΄ όλους τους Ελδυκάριους εξαιρούνται ο συνταγματάρχης Κονδύλης, ο υποδιοικητής Παπαγιάννης και 8-10 σερίφηδες τσιράκια τους που έπαιξαν άθλιο ρόλο στο πραξικόπημα και μετά εξαφανίστηκαν στον πόλεμο. Για όλες τις μετέπειτα ελληνικές κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση προς τους ήρωες Ελδυκάριους μόνο ντροπή και αίσχος ταιριάζει…. Αντί να ανοίξουν το φάκελο της Κύπρου παραδειγματικά, επίσημα και διακομματικά τους 40-50 μεγαλογαλονάδες που ευθύνονται για το χαμό της Κύπρου το ΄74, μας έβαλαν όλους σε ένα τσουβάλι να μας ξεφορτωθούν…».

«Ένας[10] υπολοχαγός που ήρθε στο Λόχο Διοίκησης από τον 1^ο Λόχο διωγμένος από τους στρατιώτες γιατί τους εγκατέλειψε στις μάχες Λαπήθου-Καραβά, τα έβαλε με τον στρατιώτη Ουζούνη και τη φωτογραφική μηχανή του. Μια μέρα πήρε τη μηχανή και χωρίς λόγο την έσπασε. Πήρε το φιλμ με πολύτιμες φωτογραφίες μέσα από τις μάχες και το έκαψε. Όταν το έμαθε ο Ουζούνης του ζήτησε έντονα το λόγο. Ο υπολοχαγός τον έβρισε και ο Ουζούνης τον πλάκωσε στις γροθιές. Έτσι αντί να περάσει στρατοδικείο ο πραξικοπηματίας υπολοχαγός, που εγκατέλειψε στις μάχες το λόχο του, πέρασε δύο φορές στρατοδικείο ο ηρωικός πολεμιστής, στρατιώτης διαβιβάσεων Ουζούνης Δημήτριος. Η Δημοκρατία ήρθε στην Ελλάδα αλλά η Δικαιοσύνη άργησε πολύ να φανεί. Ο χέστης υπολοχαγός αργότερα έγινε Στρατηγός!!!!. Δίδαξε και στη σχολή Ευελπίδων!!! Τα είχε καλά με την Χούντα αλλά και με τον Αβέρωφ, τον Ευεργέτη της Κύπρου!!!».

---

[1] Αγτζίδης Βλάσης. Μικρά Ασία, ένας οδυνηρός μετασχηματισμός (1908-1923). Εκδόσεις Παπαδόπουλος  2016, σελ.102-104.

[2] https://faltaits.gr/el/people/konstantinou-faltaits/20-konstantinos-faltaits.html

[3] Χρυσάφης Γρ. Αθανάσιος. Μαρτυρίες ηρώων. Οι άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ. 1974 Κύπρος. Θεσσαλονίκη 2007. Σελ.417.

[4] Ό.π. σελ. 335.

[5]  Αγτζίδης Βλάσης. Μικρά Ασία, ένας οδυνηρός μετασχηματισμός (1908-1923). Εκδόσεις Παπαδόπουλος  2016, σελ.81.

[6] Ό.π. σελ.94.

[7] Ό.π. σελ. 41.

[8] Χρυσάφης Γρ. Αθανάσιος. Μαρτυρίες ηρώων. Οι άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ. 1974 Κύπρος. Θεσσαλονίκη 2007. Σελ.373.

[9] Ό.π. σελ.440.

[10] Χρυσάφης Γρ. Αθανάσιος. Οι άγνωστοι στρατιώτες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. 1974. Οι τελευταίοι ήρωες. Οι εφιάλτες των Αθηνών. Η προδοσία της Κύπρου…Θεσσαλονίκη 2014. Σελ.326.