ΝΙΚΟΥ Ι. ΖΕΡΒΗ ΜΝΗΜΗ ΑΓΗΡΩ.
Του Χρήστου Νικ. Ζερίτη
Τον ήξερα
από τις δημοσιεύσεις του και σαν «συνάδελφο» στην Εθνική Ασφαλιστική. Τον
γνώρισα όταν κάθισε δίπλα μου σε
εκδήλωση στο Πνευματικό κέντρο το 1993. Σιγά-σιγά αναπτύξαμε φιλία διότι
ερχόταν στην Εθνική τράπεζα που δούλευα και
αγόραζε βιβλία από τις εκδόσεις του ΜΙΕΤ. Αρχίσαμε να μιλάμε για διάφορα
ιστορικά θέματα και έτσι γνωριζόμασταν. Ήταν
προσιτός σε ό, τι του ζητούσα, διότι οι γνώσεις του για κάθε ζήτημα που
αφορούσε την Καλαμάτα, την Ιστορία, την Λαογραφία και την Κοινωνία ήταν
μεγάλες.
Από το 1998 η φιλία μας έγινε
ισχυρότερη διότι «ανέβηκα στην εκτίμησή του» με την δημοσιοποίηση του Δρωμένου
της Νέδουσας και με τα κείμενά μου σχετικώς με τον Σαϊτοπόλεμο. Αρχίσαμε και
πηγαίναμε για καφεδάκι, συνήθως στο «Κεντρικόν». Του άρεσε εκεί διότι
μαζευόντουσαν αρκετοί φίλοι του και κοντοσυνομίλικοί του-κυρίως ο Τάσος Λαχανάς- με τους οποίους αντάλλαζε αστεία και
σοβαρά. Στέκια του το βιβλιοπωλείο Παπαχρήστου και το αντίστοιχο του
Λυμπερόπουλου. Αγόραζε κάθε καινούργιο βιβλίο που ήταν στα ενδιαφέροντά του. Τα
τελευταία χρόνια, μετά την δική μου συνταξιοδότηση, συναντιόμασταν τακτικότερα
και το καφεδάκι lugo ήταν το αγαπημένο του.
Μνήμη αγήρω 14/6/2017
Και τι δεν έμαθα από τον κυρ Νίκο. Ιστορίες από τα μαθητικά του χρόνια, από την
Κατοχή, από τις γερμανικές συλλήψεις. Στις 28 Απριλίου 1941 έφθασαν οι Γερμανοί
στην Καλαμάτα. Ο κυρ Νίκος με τους συμμαθητές του Τάσο Λαχανά και Θόδωρο
Παπαδόπουλο ανέβηκαν στο Γερμανικό προξενείο που στεγαζόταν τότε στο κτήριο
Μασουρίδη (ΟΤΕ στη κεντρ. Πλατεία), το οποίο είχαν εγκαταλείψει οι υπάλληλοι,
προκειμένου να πάρουν βιβλία και ό, τι άλλο θα τους ενδιέφερε. Την στιγμή που κατέβαιναν τα σκαλιά της εξόδου έφτανε η πρώτη γερμανική
μοτοσυκλέτα και το αποτέλεσμα της «συνάντησης» ήταν μια ξεγυρισμένη κλωτσιά στα
πισινά του Τάσου Λαχανά. Οι άλλοι δύο
την γλύτωσαν τρέχοντας. Ξεκαρδιζόταν στα γέλια όταν διηγιόταν το περιστατικό.
Ένα άλλο που μου έκανε εντύπωση ήταν αυτό που τον Φεβρουάριο το 1944 τον
συνέλαβαν στις μεγάλες συλλήψεις, που έγιναν εκτελέσεις στις 8 του ίδιου
μήνα. Το περιγράφει ο ίδιος στο βιβλίο
του πως «17χρονος τότε και στις 4 Φεβρουαρίου είχε πάει βόλτα στα χασάπικα της
πλ. Όθωνος και γύρω στις 10π.μ ακούστηκαν φωνές πως κάνουν συλλήψεις οι
Γερμανοί. Έτρεξε βόρεια να κρυφτεί και μπήκε σε ένα σπίτι που ήταν κρυμμένοι
και άλλοι. Αργότερα μπήκαν σε αυτό το σπίτι ένας Γερμανός και ένας Έλληνας
οπλοφόρος και τους συνέλαβαν. Ο μαθητής Ζερβής ικέτευε τον Έλληνα οπλοφόρο-διότι
ο Γερμανός ήταν αδιάφορος- να τον αφήσει ελεύθερο διότι ήταν προστάτης της
οικογενείας του, μιας και ο πατέρας του είχε αποσταλεί στο Νταχάου, στρατόπεδο
συγκέντρωσης στην Γερμανία. Αυτός, σκληρός και ανάλγητος, του απάντησε πως για
να έχουν πιάσει τον πατέρα του θα είναι αριστερός. Υποχώρησε όμως τελικώς στις
συνεχείς εκκλήσεις του μαθητή Ζερβή και τον άφησε. Ο Έλληνας οπλοφόρος ήταν ο
Μαγγανάς».
Όλα όσα μου διηγήθηκε για την
Κατοχή και τις λεπτομέρειες της-τα έχει καταθέσει σε πολλούς τόμους με τίτλο
«ΚΑΛΑΜΑΤΑ-Κατοχή-Αντίσταση-Απελευθέρωση» - μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση.
Ήταν ευγνώμων για το ίδρυμα Ι.Φ. Κωστόπουλου που τον συνέδραμε σε αυτήν την
εκδοτική του προσπάθεια.
Γνώριζε πολλές ξένες γλώσσες. Τα
αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά του ήταν άριστα. Έτσι μπόρεσε να
μεταφράσει άνετα εκατοντάδες ημερήσιες αναφορές
του Γερμανικού στρατού Κατοχής. Έτσι μπορούσε να συνεννοείται άνετα με
τους βετεράνους πολεμιστές-Άγγλους και Νεοζηλανδούς- που πολέμησαν στην μάχη
της Καλαμάτας, την μάχη και την αξία της οποίας ανέδειξε ο κυρ Νίκος μέσα από
τα βιβλία του. Στις εορταστικές επετείους, τις οποίες αυτός καθιέρωσε,
συμμετείχε και ως ομιλητής-εκτός από
οργανωτής-με την αιγίδα του Δήμου Καλαμάτας. Θυμάμαι το άγχος που είχε να προετοιμάσει
τις εκδηλώσεις μνήμης και να συνεννοείται με τους βετεράνους πολεμιστές ή τους
απογόνους τους.
Ελπίζω ο Δήμος Καλαμάτας στον φετινό εορτασμό να αναφερθεί στην
προσφορά του, αλλά και να πληροφορηθούν οι συγγενείς των ξένων πολεμιστών πως ο
κυρ Νίκος δεν είναι πια εδώ.
Ο «Πάντυ»-δηλαδή ο Πάτρικ Λη
Φέρμορ-ο σπουδαίος Άγγλος πολεμιστής και συγγραφέας ήταν φίλος του. Ένα μεγάλο
ντοσιέ με την αλληλογραφία τους κοσμούσε την βιβλιοθήκη του. Το 2011 τον κάλεσε με προσωπική επιστολή ο
Άγγελος Δεληβοριάς-Διευθυντής τότε του Μουσείου Μπενάκη- σε εκδήλωση στο σπίτι
του Φέρμορ στην Καρδαμύλη, διότι ο Πάντυ το είχε δωρίσει στο Μπενάκειο Μουσείο. Στις 17/9/2011 έγινε σε
αυτό το σπουδαίο σπίτι μια εξίσου σπουδαία εκδήλωση, στην οποίαν παρευρέθηκε ο
γράφων ως οδηγός του κυρ Νίκου.
Νίκος Ι. Ζερβής και Άγγελος Δελοβοριάς στο σπίτι του Φέρμορ στην Καρδαμύλη 17/9/2011 |
Εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να δω από κοντά την
μεγάλη εκτίμηση που έτρεφαν για τον κυρ Νίκο ο αείμνηστος Δεληβοριάς και ένας
μεγάλος αριθμός επιφανών καλεσμένων. Με αφορμή λοιπόν την αλληλογραφία Νίκου
Ζερβή και Πάτρικ Λη Φέρμορ, ο κυρ Νίκος σχεδίαζε να ετοιμάσει ένα αφιέρωμα-σε
συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη- και να το παρουσιάσει σε πολιτιστική εκδήλωση
στην Καλαμάτα. Απ’ ότι μου είχε πει είχε προχωρήσει αρκετά το θέμα του. Δεν
πρόλαβε.
Χαιρόταν που ο Δήμος Καλαμάτας
και ο δήμαρχος Παν. Νίκας του ζήτησαν την συμβολή του για την ανακήρυξη της
Καλαμάτας ως «Μαρτυρικής Πόλης» από τις γερμανικές θηριωδίες.
Ο Νίκος Ζερβής και ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας 16/6/2017 |
Ήταν ένα αγκάθι
στο μυαλό του που δεν είχαν ξεκινήσει πριν χρόνια αυτές οι προσπάθειες, παρόλο
που ο κυρ Νίκος είχε δημοσιεύσει τις μελέτες του για τα γερμανικά εγκλήματα
στην Καλαμάτα. «Στη μνήμη του πατέρα μου που γνώρισε το Νταχάου» μου έλεγε, και
πάντα συγκινιόταν όταν αναφερόταν στα Κατοχικά χρόνια, στα οποία έχασε φίλους
και συμμαθητές.
Γνώρισε πολλούς παλαιούς
διάσημους με τους οποίους έγινε φίλος, όπως συγγραφείς (Μυριβήλης),
αρχαιολόγους (Valmin),
μελετητές της γλώσσας (Γεωργακάς-νονός της κόρης του Ελένης-), αγωνιστές της
Κατοχής (Μαρίνος Θέμης, Κρις Γουντχάουζ), ζωγράφους (Ε. Δράκος), λαογράφους
(Μιχάλης Μερακλής).
Μου είχε χαρίσει πολλά βιβλία
του που κοσμούν την βιβλιοθήκη μου. Ελπίζω να έχει αφήσει κάποια πλήρη
καταγραφή των εργασιών του διότι θα είναι πολύτιμος οδηγός του μελλοντικού
μελετητή της Καλαμάτας.
Ήταν από τα νεανικά του χρόνια
συλλέκτης γραμματοσήμων. Αγαπούσε την
τέχνη της φωτογραφίας και πάντα είχε μαζί του μια μηχανή με την οποίαν
αποθανάτιζε ό, τι του προξενούσε εντύπωση. Διέθετε στο προσωπικό του αρχείο
χιλιάδες φωτογραφίες και slides,
ιστορικού, λαογραφικού, αρχιτεκτονικού, ταξιδιωτικού και κοινωνικού
περιεχομένου. Στο αρχείο του γκραβούρες, παλαιά βιβλία, παλαιές εφημερίδες,
ξένα περιοδικά, φάκελοι αλληλογραφίας με γνωστούς λογοτέχνες και ιστορικούς,
αλλά και επιστολές που αντάλλασε με Ιδρύματα, Βιβλιοθήκες, Δημοτικές Αρχές,
Συλλόγους του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Μεγάλη αγάπη του τα ταξίδια.
Κάθε χρόνο ταξίδευε πότε στην Ελλάδα και πότε στο εξωτερικό. Μόνιμοι συνοδοί τα
τελευταία χρόνια στις εκδρομικές περιηγήσεις του, η σύζυγός του Φόνη και η αγαπημένη
του Ελένη, πιστή θυγατέρα που στον χώρο της Λαϊκής Βιβλιοθήκης, στον οποίον
εργάζεται, ο κυρ Νίκος πέρασε την μισή
και παραπάνω ζωή του, γράφοντας και μελετώντας. Τα άλλα δυο παιδιά του ο
Γιάννης και η Βασιλική με τα πέντε εγγόνια του ζούσαν στην Αθήνα.
Τα τελευταία δύο χρόνια δεν
μετακινιόταν μακριά από σπίτι του. Με περίμενε στην γωνία της οδού Κανάρη και
πηγαίναμε σιγά-σιγά για καφεδάκι στο γωνιακό καφέ Β. Κωνσταντίνου και Φαρών.
-Είσαι Κουτσαβίτης και όχι Αλαγόνιος, με πικάριζε μερικές φορές όταν μιλούσαμε
για τον Ταΰγετο. Η οικογένεια Ζερβή
έλκει την καταγωγή της από το χωριό Λαδά και γνώριζε πολλά ιστορικά στοιχεία
και ονομασίες.
-Δεν είμαι ούτε τόνα ούτε το άλλο, του απαντούσα, Μανιάτης είμαι και βρέθηκα
κατά τύχη στην Αλαγονία.
-Έλα Νεαρέ, τον προσφωνούσα όταν του τηλεφωνούσα και σήκωνε ο ίδιος το
τηλέφωνο. Γελούσε με την καρδιά του στο «Νεαρέ» ή στο «Παιδί». Αυτό το γέλιο θα
μου λείψει, μα εκείνο που θα θυμάμαι πάντα είναι εκείνη η μεγάλη αγκαλιά και το
χαμόγελο που μου χάρισε στο νοσοκομείο Καλαμάτας, με την μάσκα οξυγόνου στο
πρόσωπο, όταν πήγα να τον επισκεφθώ την παραμονή του θανάτου του.
Το τελευταίο χειρόγραφο κείμενό
του έμελλε να είναι ένας πρόλογος που έγραψε για το βιβλίο μου σχετικώς με τον
Σαϊτοπόλεμο της Καλαμάτας. Το έβαλα σε
περίοπτη θέση στην βιβλιοθήκη μου. Στον δυσανάγνωστο γραφικό του χαρακτήρα θα
θυμάμαι πάντα τον καλόκαρδο και «ευκολοανάγνωστο» κυρ Νίκο, ως τον σπουδαίο
Άνθρωπο «ανοικτό βιβλίο», τον Καλαματιανό, τον Συγγραφέα, τον Έντιμο, τον
ενάρετο Πατριώτη, τον Γενναιόδωρο, τον Ευπατρίδη. Τον δεύτερο Πατέρα μου.
Νίκος Ι. Ζερβής
Βιογραφικό Σημείωμα
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ Ι. ΖΕΡΒΗ
Σύμμεικτα
-Ο Άραβας γεωγράφος Edrisi και η Καλαμάτα. 1967
-Καλαμάτα : 23 Μαρτίου 1821. 1976
-Η Καλαμάτα το 1805, όπως την είδε ο W. M. Leake. 1979
-Οι μνείες του ονόματος «Καλαμάτα» σε κείμενα από τον 12ο-15ο αιώνα. 1981
-Πού έγινε η πρώτη δοξολογία στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821; 1984
-Η προκήρυξη της Μεσσηνιακής Συγκλήτου με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821 στην αγγλική και ιταλική. 1987
-Το Γερμανικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο της Καλαμάτας. 1990
-Ο C. M. Pouqueville και οι Καλαματιανοί. 1991
-Από την Καλαμάτα στο Στρατόπεδο Συγκεντρώσεως του K.L. Dachau. 1992
-Σατιρικά περιοδικά της παλαιάς Καλαμάτας. 1993
-Ξένοι περιηγητές στην Καλαμάτα. 1994
-Η κατάληψη της Καλαμάτας από τους «Σκλάβους» της Γιάννιτσας το 1293. 1995
-Από την παλαιά Καλαμάτα. 1995
-Καλαματιανά ανάλεκτα πριν 100 χρόνια. 1996
-Ο M. N. Valmin και η άποψή του για τον ταυτισμό των Αρχαίων Φαρών (Γιάννιτσα – Καλαμάτα)
-Το 1821 και εμείς και η «Προειδοποίησις» της Μεσσηνιακής Συγκλήτου 1997 (Πανηγυρικός της 23ης Μαρτίου 1821)
-Η Καλαμάτα τον περασμένο αιώνα. 1997
-Η Γερμανική Κατοχή στην Μεσσηνία, όπως καταγράφεται στις απόρρητες Ημερήσιες Αναφορές του Γερμανικού Στρατού Κατοχής. 1998
-Άγνωστες πληροφορίες για την 23η Μαρτίου 1821 και την Μεσσηνιακή Γερουσία. 1999
-Ο Lawrence Durrell στην Καλαμάτα (Σεπτέμβριος 1940 – Απρίλιος 1941). 1999
-Οι ξένοι ταξιδιώτες στην Καλαμάτα. 2001
-Η επίσκεψη του Δούκα του Μονπανσιέ στην Καλαμάτα.2002
-Η βυζαντινή Καλαμάτα. 2006
-Η Καλαματιανή – Μία θεατρική παράσταση στην Καλαμάτα στα τέλη του 19ου αιώνα. 2008
-Η συμβολή της Καλαμάτας στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας (23 Μαρτίου 1821). 2009
-ΚΑΛΑΜΑΤΑ Κατοχή – Αντίσταση – Απελευθέρωση. (Απρίλιος 1941 – Μάρτιος 1945)
-Τόμος Α’ (1941). Πρώτη Γερμανική Κατοχή – Ιταλική Κατοχή. 2001
-Τόμος Β’ (1942). Ιταλική Κατοχή. 2001
-Τόμος Γ’ (1.1.1943 – 8.9.1943). Ιταλική Κατοχή – Συνθηκολόγηση της Ιταλίας. 2002
-Τόμος Δ’ (9.9.1943 – 31.12.1943). Δεύτερη Γερμανική Κατοχή. 2003
-Τόμος Ε’ (1.1.1944 – 5.9.1944). Δεύτερη Γερμανική Κατοχή Τάγματα Ασφαλείας. Αποχώρηση του Γερμανικού Στρατού. 2005
-Τόμος ΣΤ’ (6.9.1944 – 30.11.1944). Απελευθέρωση – «Λαϊκή Εξουσία» του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ(ΚΚΕ)
(Καλαμάτα, Μελιγαλάς, Γαργαλιάνοι, Πύλος). Η Κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας. 2007
-Τόμος Ζ’ (1.12.1944 – 31.3.1945).Το Δεκεμβριανό Κίνημα – Η Συμφωνία της Βάρκιζας.
Η εγκατάσταση των Αρχών του Κράτους. 2010
-Ο μυστικός τύπος της Μεσσηνίας στα χρόνια της Κατοχής (1941-1944) και ο τύπος της «Λαϊκής Εξουσίας» μετά την Απελευθέρωση (1944). 2014
Μεταφράσεις
-Η ασπίς του Αριστομένους (Sp. Marinatos). 1967
-Η άλωση της Καλαμάτας από τους Φράγκους (Antoine Bon). 1969
-Tο «ατυχές γεγονός», η Ναυμαχία του Ναβαρίνου (C. M.Woodhouse). 1981
-Το Βενετο-Οθωμανικό οχυρό Castel da Mare στην Μεθώνη (S. Tamari). 1981
-Αντίλαλοι του Ελληνικού Κόσμου (Patrick Leigh Fermor). 1986
-Το Ελληνο-Ρωμαίικο δίλημμα (Patrick Leigh Fermor). 1988
-Οι επτά πυλιακές πόλεις της Ιλιάδος (Natan Valmin). 1991
-Το τοπωνύμιο «Κουτσαβά» (D. J. Georgakas). 1993
Επιμέλεια
Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος 2000
Τιμητικές διακρίσεις
Ο Νίκος Ζερβής, για την συμβολή του στην Ιστορία της Καλαμάτας και ιδιαιτέρως στα σκληρά χρόνια της Κατοχής (Πρώτης Γερμανικής, Ιταλικής και Δεύτερης Γερμανικής) έχει τιμηθεί:
1. Από την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ) με Δίπλωμα Τιμής «δια το σημαντικόν συγγραφικόν του έργον» (Απρίλιος 2003)
2. Από την Εταιρείαν των Φίλων του Λαού, έχει εκλεγεί ομοφώνως από το Δ.Σ., δια της «υπ’ αριθ. 506 της 18ης Σεπτεμβρίου 2012 πράξεώς της Ομότιμος Εταίρος της γεραράς Εταιρείας τω Φίλων του Λαού».
3. Από την Εταιρείαν των Φίλων του Λαού με «Ψήφισμα τιμής ένεκεν» και απονομής του αναμνηστικού Μεταλλίου, 1856-1990, για τον «…πλούσιον των κατά την οδυνηράν περιοδον της Κατοχής και των μετά αυτήν χρόνων διατελούσης πατρίδος γενομένων, συναγαγών αμητόν εν επτάδι τόμων ταύτα κατέγραψεν…» (29 Οκτωβρίου 2012).
4. Από την Brotherhood of Veterans of the Greek Campaing 1941 (Αδελφότης των Απομάχων της Ελληνικής Εκστρατείας 1941), με το Μετάλλιον της Αδελφότητος «εις αναγνώρισιν της μεγάλης βοήθειάς του κατά το παρελθόν, η οποία και συνεχίζεται» (Μάιος 1945).
5. Από την ως άνω Αδελφότητα των Βρετανών Απομάχων, του έχει απονεμηθεί Τιμητική Διάκριση μετά σχετικού Διπλώματος και εκφράζεται «η ευγνωμοσύνη της δια την εκπροσώπησή της στην Ελλάδα (Οκτώβριος 2001).
6. Ωσαύτως έχει τιμηθεί από την Αδελφότητα με Certificate of Appreciation «με την ευγνωμοσύνη της και αναγνωρίζεται η ανεκτίμητη συνεισφορά του προς την Αδελφότητα, πλέον των 20 ετών» (Μάιος 2013).
7. Τιμήθηκε με Έπαινο από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (12 Δεκεμβρίου 2014)
7. Του έχει απονεμηθεί, από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτιστικών Αγαθών της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ο Έπαινος «…της φιλοπόνου αυτού και φιλομούσου περί την των Μεσσηνίων ιστορίαν διατριβής ένεκα» (28 Μαΐου 2015).
Βιογραφικό Σημείωμα
Γεννήθηκε το 1927 στην Καλαμάτα, όπου και
αποφοίτησε από το τότε Γυμνάσιο Αρρένων το 1945.Υπηρέτησε την στρατιωτική του
θητεία ως Εφ. Αξιωματικός επί τρία σχεδόν χρόνια και είναι συνταξιούχος της
Ασφαλιστικής Εταιρείας «Η Εθνική». Διετέλεσε επί τριάντα σχεδόν χρόνια ως
Γενικός Γραμματέας της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας με πρόεδρο τον αείμνηστο
εκδότη, διευθυντή και συγγραφέα της αιωνόβιας εφημερίδας «Θάρρος» Γιάννη Μ.
Αποστολάκη, στις σελίδες της οποίας έχει παρουσιάσει πλήθος εργασιών του που
αναφέρονται στην ιστορία της Καλαμάτας και της Μεσσηνίας.
Το ενδιαφέρον του και την αγάπη του για την ιστορία
και ειδικότερα της γενέτειρας πόλης, της Καλαμάτας και γενικότερα της
Μεσσηνίας, την οφείλει σ’ ένα λαμπρό φιλόλογο καθηγητή, τον αείμνηστο Ηλία Λ.
Μουνδρέα, από τη γραφική Τραχήλα της Μάνης. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Μουνδρέας,
όταν παρέδιδε το μάθημα της Ιστορίας «έκλεβε» το τελευταίο τέταρτο για να
παραδίδει μαθήματα της τοπικής Ιστορίας.
Έχει γράψει δεκάδες μελετών και έχει μεταφράσει
έργα πολύ γνωστών ιστορικών, δικών μας και ξένων, που αναφέρονται στην Καλαμάτα
και τη Μεσσηνία. Έχει γράψει, ακόμη, μια επτάτομη ιστορία της Κατοχής, της
Αντίστασης και της Απελευθέρωσης της Καλαμάτας και της Μεσσηνίας (1941-1945) με
πλήρη τεκμηρίωση σε ελληνική και ξένη βιβλιογραφία και χρησιμοποίηση
αδημοσίευτων πηγών, ελληνικών, αμερικανικών, βρετανικών και γερμανικών Αρχείων
που ανέρχεται σε τρεις χιλιάδες σελίδες. Έχει γράψει μία μελέτη για τη
Γερμανική Κατοχή στη Μεσσηνία με βάση τις απόρρητες ημερήσιες και εσπερινές
αναφορές των Γερμανικών Μονάδων που υπηρετούσαν στη Μεσσηνία.
Για την περίοδο του Ελληνοϊταλικού και
Γερμανοελληνικού Πολέμου (28 Οκτωβρίου 1940-29 Απριλίου 1941) έχει γράψει ένα
βιβλίο που αναφέρεται στην παρουσία του Βρετανού συγγραφέα Λώρενς Ντάρρελ στην
Καλαμάτα, ο οποίος ίδρυσε Ινστιτούτο Αγγλικής Γλώσσας με τις ενέργειες του
αμίσθου προξένου της Μεγάλης Βρετανίας στην Καλαμάτα, του αειμνήστου Πάνου Ι.
Κωστόπουλου.
Τελευταία κυκλοφόρησε ένα καινούργιο βιβλίο του με
τον τίτλο «Ο Μυστικός Τύπος της Μεσσηνίας στα χρόνια της Κατοχής (1941-1944)
και ο Τύπος της «Λαϊκής Εξουσίας» (1944).Πρόκειται για ένα τόμο 380 σελίδων,
προϊόν πολυετούς έρευνας στο οποίο έχει αποθησαυρισθεί η προσπάθεια των
Οργανώσεων Αντιστάσεως για την έκδοση εφημερίδων και Δελτίων Ειδήσεων για την
πληροφόρηση των σκλαβωμένων Ελλήνων.
Ο Νίκος Ι. Ζερβής έχει τιμηθεί, για το συγγραφικό
του έργο, από την Εταιρεία Μελέτης της Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ.) και από
την Εταιρεία των Φίλων του Λαού, της οποίας έχει εκλεγεί ομοφώνως «Ομότιμος
Εταίρος» και του έχει απονεμηθεί «Ψήφισμα τιμής ένεκεν» μετά του αναμνηστικού
Μεταλλίου της 1856-1990.Έχει τιμηθεί, ακόμη, από την Αδελφότητα των Βρετανών
Απομάχων της Ελληνικής Εκστρατείας 1941,της οποίας είναι επίτιμο μέλος και
εκπρόσωπός της στην Ελλάδα και του έχει απονεμηθεί το επίσημο Μετάλλιο της
Αδελφότητος.
Είναι μέλος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών
και της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ Ι. ΖΕΡΒΗ
Σύμμεικτα
-Ο Άραβας γεωγράφος Edrisi και η Καλαμάτα. 1967
-Καλαμάτα : 23 Μαρτίου 1821. 1976
-Η Καλαμάτα το 1805, όπως την είδε ο W. M. Leake. 1979
-Οι μνείες του ονόματος «Καλαμάτα» σε κείμενα από τον 12ο-15ο αιώνα. 1981
-Πού έγινε η πρώτη δοξολογία στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821; 1984
-Η προκήρυξη της Μεσσηνιακής Συγκλήτου με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821 στην αγγλική και ιταλική. 1987
-Το Γερμανικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο της Καλαμάτας. 1990
-Ο C. M. Pouqueville και οι Καλαματιανοί. 1991
-Από την Καλαμάτα στο Στρατόπεδο Συγκεντρώσεως του K.L. Dachau. 1992
-Σατιρικά περιοδικά της παλαιάς Καλαμάτας. 1993
-Ξένοι περιηγητές στην Καλαμάτα. 1994
-Η κατάληψη της Καλαμάτας από τους «Σκλάβους» της Γιάννιτσας το 1293. 1995
-Από την παλαιά Καλαμάτα. 1995
-Καλαματιανά ανάλεκτα πριν 100 χρόνια. 1996
-Ο M. N. Valmin και η άποψή του για τον ταυτισμό των Αρχαίων Φαρών (Γιάννιτσα – Καλαμάτα)
-Το 1821 και εμείς και η «Προειδοποίησις» της Μεσσηνιακής Συγκλήτου 1997 (Πανηγυρικός της 23ης Μαρτίου 1821)
-Η Καλαμάτα τον περασμένο αιώνα. 1997
-Η Γερμανική Κατοχή στην Μεσσηνία, όπως καταγράφεται στις απόρρητες Ημερήσιες Αναφορές του Γερμανικού Στρατού Κατοχής. 1998
-Άγνωστες πληροφορίες για την 23η Μαρτίου 1821 και την Μεσσηνιακή Γερουσία. 1999
-Ο Lawrence Durrell στην Καλαμάτα (Σεπτέμβριος 1940 – Απρίλιος 1941). 1999
-Οι ξένοι ταξιδιώτες στην Καλαμάτα. 2001
-Η επίσκεψη του Δούκα του Μονπανσιέ στην Καλαμάτα.2002
-Η βυζαντινή Καλαμάτα. 2006
-Η Καλαματιανή – Μία θεατρική παράσταση στην Καλαμάτα στα τέλη του 19ου αιώνα. 2008
-Η συμβολή της Καλαμάτας στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας (23 Μαρτίου 1821). 2009
-ΚΑΛΑΜΑΤΑ Κατοχή – Αντίσταση – Απελευθέρωση. (Απρίλιος 1941 – Μάρτιος 1945)
-Τόμος Α’ (1941). Πρώτη Γερμανική Κατοχή – Ιταλική Κατοχή. 2001
-Τόμος Β’ (1942). Ιταλική Κατοχή. 2001
-Τόμος Γ’ (1.1.1943 – 8.9.1943). Ιταλική Κατοχή – Συνθηκολόγηση της Ιταλίας. 2002
-Τόμος Δ’ (9.9.1943 – 31.12.1943). Δεύτερη Γερμανική Κατοχή. 2003
-Τόμος Ε’ (1.1.1944 – 5.9.1944). Δεύτερη Γερμανική Κατοχή Τάγματα Ασφαλείας. Αποχώρηση του Γερμανικού Στρατού. 2005
-Τόμος ΣΤ’ (6.9.1944 – 30.11.1944). Απελευθέρωση – «Λαϊκή Εξουσία» του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ(ΚΚΕ)
(Καλαμάτα, Μελιγαλάς, Γαργαλιάνοι, Πύλος). Η Κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας. 2007
-Τόμος Ζ’ (1.12.1944 – 31.3.1945).Το Δεκεμβριανό Κίνημα – Η Συμφωνία της Βάρκιζας.
Η εγκατάσταση των Αρχών του Κράτους. 2010
-Ο μυστικός τύπος της Μεσσηνίας στα χρόνια της Κατοχής (1941-1944) και ο τύπος της «Λαϊκής Εξουσίας» μετά την Απελευθέρωση (1944). 2014
Μεταφράσεις
-Η ασπίς του Αριστομένους (Sp. Marinatos). 1967
-Η άλωση της Καλαμάτας από τους Φράγκους (Antoine Bon). 1969
-Tο «ατυχές γεγονός», η Ναυμαχία του Ναβαρίνου (C. M.Woodhouse). 1981
-Το Βενετο-Οθωμανικό οχυρό Castel da Mare στην Μεθώνη (S. Tamari). 1981
-Αντίλαλοι του Ελληνικού Κόσμου (Patrick Leigh Fermor). 1986
-Το Ελληνο-Ρωμαίικο δίλημμα (Patrick Leigh Fermor). 1988
-Οι επτά πυλιακές πόλεις της Ιλιάδος (Natan Valmin). 1991
-Το τοπωνύμιο «Κουτσαβά» (D. J. Georgakas). 1993
Επιμέλεια
Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος 2000
Τιμητικές διακρίσεις
Ο Νίκος Ζερβής, για την συμβολή του στην Ιστορία της Καλαμάτας και ιδιαιτέρως στα σκληρά χρόνια της Κατοχής (Πρώτης Γερμανικής, Ιταλικής και Δεύτερης Γερμανικής) έχει τιμηθεί:
1. Από την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ) με Δίπλωμα Τιμής «δια το σημαντικόν συγγραφικόν του έργον» (Απρίλιος 2003)
2. Από την Εταιρείαν των Φίλων του Λαού, έχει εκλεγεί ομοφώνως από το Δ.Σ., δια της «υπ’ αριθ. 506 της 18ης Σεπτεμβρίου 2012 πράξεώς της Ομότιμος Εταίρος της γεραράς Εταιρείας τω Φίλων του Λαού».
3. Από την Εταιρείαν των Φίλων του Λαού με «Ψήφισμα τιμής ένεκεν» και απονομής του αναμνηστικού Μεταλλίου, 1856-1990, για τον «…πλούσιον των κατά την οδυνηράν περιοδον της Κατοχής και των μετά αυτήν χρόνων διατελούσης πατρίδος γενομένων, συναγαγών αμητόν εν επτάδι τόμων ταύτα κατέγραψεν…» (29 Οκτωβρίου 2012).
4. Από την Brotherhood of Veterans of the Greek Campaing 1941 (Αδελφότης των Απομάχων της Ελληνικής Εκστρατείας 1941), με το Μετάλλιον της Αδελφότητος «εις αναγνώρισιν της μεγάλης βοήθειάς του κατά το παρελθόν, η οποία και συνεχίζεται» (Μάιος 1945).
5. Από την ως άνω Αδελφότητα των Βρετανών Απομάχων, του έχει απονεμηθεί Τιμητική Διάκριση μετά σχετικού Διπλώματος και εκφράζεται «η ευγνωμοσύνη της δια την εκπροσώπησή της στην Ελλάδα (Οκτώβριος 2001).
6. Ωσαύτως έχει τιμηθεί από την Αδελφότητα με Certificate of Appreciation «με την ευγνωμοσύνη της και αναγνωρίζεται η ανεκτίμητη συνεισφορά του προς την Αδελφότητα, πλέον των 20 ετών» (Μάιος 2013).
7. Τιμήθηκε με Έπαινο από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (12 Δεκεμβρίου 2014)
7. Του έχει απονεμηθεί, από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτιστικών Αγαθών της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ο Έπαινος «…της φιλοπόνου αυτού και φιλομούσου περί την των Μεσσηνίων ιστορίαν διατριβής ένεκα» (28 Μαΐου 2015).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου