ΣΑΛΑΦΑΤΙΝΟΣ ΗΛΙΑΣ-Ο ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ 1821

*ΗΛΙΑΣ ΣΑΛΑΦΑΤΙΝΟΣ-Ο ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ 1821

         Από το 1989, όταν παρέλαβα το αρχείο του παππού μου Αντωνίου Δραγωνέα ο οποίος ξεκίνησε την συστηματική έρευνα για την ζωή και τη δράση του ήρωα του 1821 Ηλία Σαλαφατίνου, συνεχίζω την έρευνα και την μελέτη του προαναφερομένου σπουδαιότατου αγωνιστή της Επαναστάσεως του 1821.

       Το τρέχον έτος με την ευχέρεια χρόνου που διαθέτω λόγω της συνταξιοδότησής μου, ερεύνησα συγκεκριμένα αρχεία που βρίσκονται σε βιβλιοθήκες, κρατικά και ιδιωτικά αρχεία της Αθήνας. Το αποτέλεσμα ήταν να βρω σπουδαία κείμενα και έτσι συμπλήρωσα το ήδη πλούσιο αρχείο μου.

        Παραδίδω στους φιλίστορες αναγνώστες της εφημερίδος σας τα παρακάτω δύο κείμενα που αποδεικνύουν το μέγεθος της ανιδιοτέλειας και της αγνής αγάπης του για την Πατρίδας μας. Κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την νοοτροπία που διακατέχει πολλούς σύγχρονους Έλληνες. Γιατί ο Οιτυλιώτης Ηλίας Σαλαφατίνος πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση αφού «…πρώτος έδειξεν έν έργον, το αληθές έργον του Ενάρετου Πατριώτου, γενόμενος ανώτερος δόξης δια την δόξαν της Πατρίδος, ενώ άξιοι κα ανάξιοι καθημερινώς ζητούν να εύρουν δόξαν εις τους προβιβασμούς» λόγια του υπουργού Πολέμου Χριστοφ. Περραιβού όταν διαβάστηκε στο Εκτελεστικό το παρακάτω κείμενο που έστειλε ο Ηλίας Σαλαφατίνος μαζί με την επιστροφή απονομής του βαθμού της αντιστρατηγίας που του απονεμήθηκε το 1823.  

        Παράλληλα δίνω προς δημοσίευση απόσπασμα (στο μέλλον θα δώσω για δημοσίευση όλο το κείμενο) από τον επικήδειο που εξεφώνησε στις 16 Νοεμβρίου 1858 την ημέρα που έγινε η νεκρώσιμη ακολουθία στο μητρ. Ναό Αγ. Ειρήνης Αθηνών ο καθηγ. της Θεολογίας Κων. Κοντογόνης. Ο ομιλητής, σύγχρονος του θανόντος Αγωνιστή, αποκαλύπτει την πράξη του Σαλαφατίνου να επιστρέψει και τα 3.000 γρόσια που του δόθηκαν. Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Σπύρος Μελάς είπε τότε πως «είμαι φτωχός αλλά το Έθνος είναι φτωχότερο» κάτι που ανάγκασε τον συγγραφέα να πει «φέρτε μου διαμάντια να γράψω το όνομα του Σαλαφατίνου»

     Είπε ο ομιλητής «……………Αλλ’ εκείνο, δι’ όπερ καθίστατο πάσης τιμής και υπολήψεως άξιος, ήτο η μεγάλη και παραδειγματική αυτού αφιλοκέρδεια, και ταύτης της αρετής δημοσία παρέσχεν αυτός σαφεστάτην μαρτυρίαν την εξής. Ότε κατά το έτος 1823 η τότε Κυβέρνησις, ίνα επέλθη βοηθός εις τας χρείας των διαφόρων  οπλαρχηγών, πωλήσασα τας προόδους, διένειμεν αναλόγως εις έκαστον αυτών χρήματα, έλαβε και ο Ηλίας Σαλαφατίνος τρισχίλια γρόσια. Αλλ’ επειδή η μέλλουσα τότε να γείνη εις την στερεάν Ελλάδα εκστρατεία δι’ έλλειψιν χρημάτων ανεβάλλετο, και ο λαός δια τούτο εγόγγυζεν, η δε Κυβέρνησις έδιδε λόγον της διαχειρήσεως των εκ της των προόδων πωλήσεως χρημάτων, μαθών τούτο ο αοίδιμος Ηλίας, αυτόκλητος ήλθεν ευθύς προς την Κυβέρνησιν φέρων οπίσω τα τρισχίλια γρόσια και λέγων ότι, εί και δικαίως εδόθησαν εις αυτόν ως διατηρούντα ίδιον στρατιωτών σώμα, αυτός ασμένως αποδίδει αυτά δια την καταπείγουσαν ανάγκην της πατρίδος, καθήκον δ’ εαυτού νομίζει να δαπανά εκ των ιδίων προς ανακούφισιν του δημοσίου. Τότε προσέτι και από του δοθέντος αυτώ βαθμό του αντιστρατήγου γενναίως παρητήθη…….»

         Ο Ηλίας Σαλαφατίνος μπήκε στην Καλαμάτα στις 22 Μαρτίου 1821 συνοδεύοντας τον αδελφοποιητόν του Ηλία Μαυρομιχάλη. Δυστυχώς η πόλη μας δεν τίμησε ακόμη του Αγωνιστή δίνοντας το όνομά του σε δρόμο της. Είναι καιρός, στην επόμενη απόφαση του δημοτικού Συμβουλίου για νέες ονοματοθετήσεις, να ονομαστεί ένας δρόμος «αγωνιστή 1821 Ηλία Σαλαφατίνου», όχι μόνο γιατί συμμετείχε στην απελευθέρωση της Καλαμάτας αλλά και διότι η αφιλοκέρδεια του, η γενναιότητα και η εντιμότητά του θα πρέπει να αποτελούν φωτεινό παράδειγμα για τους σημερινούς αλλά και για τους επόμενους Έλληνες.-

*Κείμενο εις μνήμην Δημητρίου Χρήστου Σαλαφατίνου, κατευθείαν απόγονου του Ηλία Σαλαφατίνου που ήρθε από το εξωτερικό προκειμένου να αφήσει την τελευταία του πνοή στην Καλαμάτα όπου και απέθανε στις 30 Οκτωβρίου 2012 και ετάφη στην πατρώα γη του Οιτύλου την 1 Νοεμβρίου 2012.

Χρήστος Νικ. Ζερίτης

2.11.2012