Ο Φραντζής είναι ο δεύτερος, μετά τον Ηλία Σαλαφατίνο, που αναφέρεται στα γεγονότα κατάληψης της Καλαμάτας. Αυτός δεν ήταν παρών ενώ ο Σαλαφατίνος υπήρξε πρωτεργάτης και συνόδευε την οικογένεια Μαυρομιχάλη. Ο Φραντζής μάλιστα στην Ιστορία του γράφει πως συνάντησε τους επαναστάτες στις 27 Μαρτίου 1821 στην Σκάλα, ερχόμενος αυτός από την Κυπαρισσία και εκείνοι πηγαίνοντας στην Τρίπολη και αμέσως επέστρεψε στην Κυπαρισσία. Πληροφορήθηκε λοιπόν όλα όσα αναφέρει στην Ιστορία του ρωτώντας τα μετέπειτα χρόνια τους πρωταγωνιστές, έχοντας στο μυαλό του να συγγράψει το ιστορικό πόνημά του. Σχετικά λοιπόν με τις μέρες πριν την κατάληψη της Καλαμάτας μας αποκαλύπτει ένα σημαντικό περιστατικό που συνέβη στο Μαρδάκι. ΤΗΝ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ του Παπαφλέσσα με τον Αναγνωσταρά κατόπιν επεμβάσεως του σεβαστού από όλους Νικηταρά, ο οποίος αντιλαμβανόμενος πως με διχόνοια δεν πρόκειται να προχωρήσει η Επανάσταση, επενέβη για να συμφιλιώσει τους ορκισμένους εχθρούς, που οι εχθρότητες των οικογενειών τους ήταν και ο αληθινός λόγος αυτής της έχθρας των δύο συγχωριανών. Και είναι γλαφυρός στην περιγραφή του περιστατικού.
Γράφει : «ο
δε Αναγνωσταράς υπέβλεπεν εχθρωδώς τον Γρηγόριον Δικαίον διότι εφέρετο αυθαδώς
και ατίμως, τόσον κατά τα άλλα καθώς και κατά τον κανονισμόν της Εταιρίας…Αλλ’
ο Νικηταράς εγνώριζε καλώς την μεταξύ του Αναγνωσταρά και Γρηγορίου Δικαίου
ενυπάρχουσα διαίρεσιν και άμα ότε ανέβησαν και οι τρεις αυτοί εις την μονήν
Μαρδακίου, και εξ αυτών ο Αναγνωσταράς απήλθεν εις Πολιανήν, κατευθείαν ο
Νικηταράς με τρόπο απλούν και αθώον, δια να μην γίνει κανέν εμπόδιον ώστε να
μείνει οπίσω η έκρηξις, κατέπεισε τον Γρηγόριον Δικαίον δια να συνδιαλλαγή
μετά του Αναγνωσταρά, όστις απελθών ευθύς εις την Πολιανήν, ωμίλησε μετά του
Αναγνωσταρά και ομοθυμαδόν ήλθον εις το Μαρδάκι αφού εσυμβιβάσθησαν μεταξύ των».
Ο Εθνικός μας Ποιητής Διονύσιος Σολωμός γράφοντας το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», τον Εθνικό μας ύμνο δηλαδή, συμπεριέλαβε και το θέμα Διχόνοια, γράφοντας:
Η Διχόνοια που βαστάει Ένα σκήπτρο η δολερή
Καθενός χαμογελάει,Πάρ’ το, λέγοντας, και συ.
Κειό το σκήπτρο που σας δείχνει Έχει αλήθεια ωραία θωριά
Μην το πιάστε, γιατί ρίχνει Εισέ δάκρυα θλιβερά.
Από στόμα οπού φθονάει, Παλληκάρια, ας μην ‘πωθή,
Πως το χέρι σας κτυπάει Του αδελφού την κεφαλή.
Μην ειπούν στο στοχασμό τους Τα ξένα έθνη αληθινά:
Εάν μισούνται ανάμεσά τους Δεν τους πρέπει ελευθεριά.
Ο Εθνικός μας Ποιητής Διονύσιος Σολωμός γράφοντας το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», τον Εθνικό μας ύμνο δηλαδή, συμπεριέλαβε και το θέμα Διχόνοια, γράφοντας:
Η Διχόνοια που βαστάει Ένα σκήπτρο η δολερή
Καθενός χαμογελάει,Πάρ’ το, λέγοντας, και συ.
Κειό το σκήπτρο που σας δείχνει Έχει αλήθεια ωραία θωριά
Μην το πιάστε, γιατί ρίχνει Εισέ δάκρυα θλιβερά.
Από στόμα οπού φθονάει, Παλληκάρια, ας μην ‘πωθή,
Πως το χέρι σας κτυπάει Του αδελφού την κεφαλή.
Μην ειπούν στο στοχασμό τους Τα ξένα έθνη αληθινά:
Εάν μισούνται ανάμεσά τους Δεν τους πρέπει ελευθεριά.
Πόσο
σπουδαία πράξη αλήθεια είναι να παραμερίσεις αυτά που σε χωρίζουν και να
αναγνωρίσεις αυτά που σε συνδέουν. Κάνουμε ένα μεγάλο λάθος μελετώντας την Ιστορία
και κρίνοντας περιστατικά και πράξεις που συνέβησαν πριν 2.000 χρόνια ή πριν
200 χρόνια, προσπαθώντας να τα ερμηνεύσουμε με τα σημερινά μυαλά. Όσο και να
αντιλαμβανόμαστε το τι συμβόλιζε η οικογενειακή εχθρότητα σίγουρα δεν μπορούμε κατανοήσουμε την πραγματική της διάσταση, με
βάση τις συνθήκες τις εποχής. Το να δηλώσουν Συμφιλίωση για το Καλό της
Πατρίδος ήταν υπέρβαση. Κράτησαν το λόγο τους και συνέχισαν να
συνεργάζονται υπακούοντας στο υπέρτατο Νόμο, το Καλό της Πατρίδος, και
αγνοώντας το εθιμικό δίκαιο της αιώνιας οικογενειακής έχθρας. Ποίος ξέρει τι θα
μπορούσε να έχει συμβεί στην έναρξη αλλά και στην εξέλιξη της Επαναστάσεως αν,
οι δύο από τους κορυφαίους του Εθνικού Αγώνα άνδρες, δεν είχαν συμφιλιωθεί. Ο
Χριστόφορος Περραιβός είπε, ως Υπουργός Πολέμου το 1823 και με αφορμή την μη
αποδοχή του απονεμηθέντος βαθμού του Αντιστρατήγου από τον Μανιάτη Ηλία
Σαλαφατίνο, πως « πρώτος έδειξεν έν έργον, το αληθές έργον του
ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΠΑΤΡΙΩΤΟΥ, γενόμενος ανώτερος δόξης δια την δόξαν της Πατρίδος, ενώ
άξιοι και ανάξιοι καθημερινώς ζητούν να εύρουν δόξαν εις τους προβιβασμούς».
Αυτό
μπορούμε να πούμε για την στάση που τήρησαν οι Αναγνωσταράς και Παπαφλέσσας πως ό,τι έκαμαν το έκαμαν για «Την Δόξαν της
Πατρίδος». Η μοίρα τούς έφερε να χαθούν το 1825 πολεμώντας τον Ιμπραήμη. Ο
Αναγνωσταράς, ως αρχηγός μικρού πολεμικού σώματος, σκοτώθηκε πάνω στην
Σφακτηρία την 7η Μαΐου 1825 και ο Παπαφλέσσας λίγες μέρες αργότερα, στις 20 Μαΐου
1825, αντιστεκόμενος σε λάθος θέση, στα Ταμπούρια στου Μανιάκη.
Αντίστοιχα γενναία Συμφιλίωση υπήρξε 2
χρόνια πριν το περιστατικό του Μαρδακίου. Το 1819 έπειτα από ενέργειες του
Φιλικού Χριστόφορου Περραιβού, ο οποίος διέμενε στους Δολούς, υπογράφεται
στον πύργο των Κιτριών από τις 3 δυνατές οικογένειες της Μάνης, τους
Μαυρομιχάληδες τους Γρηγοράκηδες και τους Τρουπάκηδες, γενική ‘Τρέβα’ (ανακωχή)
μεταξύ τους, για να οργανωθεί ο πόλεμος για την Ανεξαρτησία.
.
Ο Αμβρόσιος Φραντζής όμως περιγράφει και άλλα περιστατικά που σχετίζονται με το Μαρδάκι. Αναφέρεται λεπτομερώς στο πως παρελήφθησαν τα πολεμικά εφόδια από το πλοίο που έστειλαν οι Έλληνες από την Σμύρνη της Μ. Ασίας και το οποίο ελλιμενίστηκε στην ελεύθερη Καρδαμύλη που είχε τελώνη τον Γιάννη Κατσή Μαυρομιχάλη. «Την δε 18η Μαρτίου διαμένοντες εις το Μαρδάκι ο Αναγνωσταράς μετά του Νικηταρά, και ειδοποιηθέντες ότι έφθασεν εις την Σκαρδαμούλαν της Μάνης εν πλοίον με πολεμοφόδια, αποσταλέν από τους εν Σμύρνη εταίρους, ο Νικηταράς, μετά την βεβαίαν πληροφορίαν περί του ελλιμενισμού του πλοίου αυτού, εσύναξεν ευθύς 250 οπλοφόρους και 200 ζώα φορτηγά, και δια νυκτός κατέβησαν μετά του Αναγνωσταρά από το Μαρδάκι και απήλθον εις την Σκαρδαμούλαν ομού με τους οπλοφόρους και με τα ζώα, επ’ ελπίδι του να μεταφέρωσι τα πολεμοφόδια εις Μαρδάκι, ως εις θέσιν ορεινήν καί οχυράν…».
Ο Αμβρόσιος Φραντζής όμως περιγράφει και άλλα περιστατικά που σχετίζονται με το Μαρδάκι. Αναφέρεται λεπτομερώς στο πως παρελήφθησαν τα πολεμικά εφόδια από το πλοίο που έστειλαν οι Έλληνες από την Σμύρνη της Μ. Ασίας και το οποίο ελλιμενίστηκε στην ελεύθερη Καρδαμύλη που είχε τελώνη τον Γιάννη Κατσή Μαυρομιχάλη. «Την δε 18η Μαρτίου διαμένοντες εις το Μαρδάκι ο Αναγνωσταράς μετά του Νικηταρά, και ειδοποιηθέντες ότι έφθασεν εις την Σκαρδαμούλαν της Μάνης εν πλοίον με πολεμοφόδια, αποσταλέν από τους εν Σμύρνη εταίρους, ο Νικηταράς, μετά την βεβαίαν πληροφορίαν περί του ελλιμενισμού του πλοίου αυτού, εσύναξεν ευθύς 250 οπλοφόρους και 200 ζώα φορτηγά, και δια νυκτός κατέβησαν μετά του Αναγνωσταρά από το Μαρδάκι και απήλθον εις την Σκαρδαμούλαν ομού με τους οπλοφόρους και με τα ζώα, επ’ ελπίδι του να μεταφέρωσι τα πολεμοφόδια εις Μαρδάκι, ως εις θέσιν ορεινήν καί οχυράν…».
Ο Αμβρόσιος Φραντζής μας δίνει άλλη μια σπουδαία πληροφορία, πως η δοξολογία της Καλαμάτας έγινε «συνήλθον εις το χείλος του ποταμού της πόλεως», δηλαδή στον σημερινό Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο της Αγοράς και όχι στο ναό Αγίων Αποστόλων, όπως έχει αποδείξει ο κ. Νίκος Ζερβής, σπουδαίος συγγραφέας και ιστοριοδίφης της Καλαμάτας. Όμως εδώ το κακό είναι λίγο. Υπήρξαν σοβαροί λόγοι και έγινε η μεταφορά του Εορτασμού στους Αγίους Αποστόλους.
Οι «μύθοι» που μέχρι σήμερα
μπολιάζουν το μυαλό των Ελλήνων είναι πολλοί. Δυστυχώς δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε
διότι για πολλά χρόνια ζύμωσαν την άποψη του λαού μας. Είναι γνωστό πια πως ο
Παλαιών Πατρών Γερμανών ΔΕΝ σήκωσε λάβαρο στην Αγία Λαύρα, διότι ούτε ήταν εκεί
αλλά ούτε και ο ίδιος αναφέρει στα απομνημονεύματά του τέτοιο περιστατικό, αλλά
και για το ΛΑΒΑΡΟ, που σήμερα το λένε της Αγίας Λαύρας, γίνεται για πρώτη φορά
λόγος το 1851, και μάλιστα ότι δεν ήταν της Αγίας Λαύρας, όπως αποδεικνύεται
από έγγραφα που δημοσίευσε ο ιστοριοδίφης Εμμανουήλ Πρωτοψάλτης. Ίσως να μην το
γνωρίζετε αλλά ένα τέτοιο λάβαρο φέρουν κάθε χρόνο στην μαθητική παρέλαση της
Αθήνας την 25η Μαρτίου οι μαθητές του Λυκείου Καλαβρύτων,
συνεχίζοντας τον μύθο. Είναι σαν την ψεύτικη νίκη του Σπύρου Λούη στον Μαραθώνιο του 1896. Όλοι
γνωρίζουμε πως ο αληθινός νικητής ήταν ο Χαρίλαος Βασιλάκος και όχι ο Λούης που
δεν είχε τρέξει ποτέ, ούτε καν στους προκριματικούς, και τον έφεραν καβαλλαρία
μέχρι 10 λεπτά από το Παναθηναϊκό στάδιο. Την φράση «έγινε Λούης» όμως δεν
μπορούμε πια να την καταργήσουμε. Στις μέρες μας γίνονται προσπάθειες
«ξεκαθαρίσματος» των εθνικών μύθων. Δύσκολο το εγχείρημα, αλλά πρέπει να
συνεχιστεί και αργά ή γρήγορα θα αποφέρει καρπούς. Δυστυχώς όμως υπάρχουν και
σήμερα φαινόμενα διαστρέβλωσης περιστατικών του 1821. Γι’ αυτό πρέπει να
είμαστε όλοι μας πολύ προσεκτικοί σε ό,τι πράττουμε, στο ό,τι λέμε και σε ό,τι
συνεργούμε, διότι κάποιοι «αληθοφανείς μύθοι», αλλά και κάποιες ανιστερόβουλες
πρωτοβουλίες, μπορούν να δημιουργήσουν ψεύτικη ιστορία που θα την παραλάβουν οι
απόγονοί μας.
Σεβαστοί Παρευρισκόμενοι, η Ιστορία όπως μας την δίδαξαν τα σχολικά βιβλία περιέχει, «αμέτρητους ηρωισμούς στα πεδία των μαχών, αρκετούς μαρτυρικούς θανάτους και πάρα πολλά ολοκαυτώματα και καταστροφές. Σπάνια όμως γίνεται μνεία για «ψυχικές γενναιότητες» όπως συνόψισε προσφυέστατα ο αείμνηστος Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας και Ακαδημαϊκός Κων. Τσάτσος, τις μεγάλες αρετές της αυταπαρνήσεως, της υψηλοφροσύνης και της εξάρσεως υπεράνω των παθών». .
Θα πρέπει να ξανασκύψουμε, πιο προσεκτικά όμως, στο 1821, γιατί πολλοί από αυτούς που αληθινά προσέφεραν υπηρεσίες και πραγματικά άξιζαν, άλλοι αγνοήθηκαν, άλλοι συκοφαντήθηκαν και άλλων τα πεπραγμένα διαστρεβλώθηκαν. Αντίθετα άλλοι που η διαγωγή τους στάθηκε εθνικώς επιλήψιμη, υμνούνται σαν ήρωες και σημαιοφόροι του Ξεσηκωμού, με αποτέλεσμα να αχρηστευθεί ο κυριότερος ρόλος της Ιστορίας, που είναι ο φρονηματισμός.-
Σεβαστοί Παρευρισκόμενοι, η Ιστορία όπως μας την δίδαξαν τα σχολικά βιβλία περιέχει, «αμέτρητους ηρωισμούς στα πεδία των μαχών, αρκετούς μαρτυρικούς θανάτους και πάρα πολλά ολοκαυτώματα και καταστροφές. Σπάνια όμως γίνεται μνεία για «ψυχικές γενναιότητες» όπως συνόψισε προσφυέστατα ο αείμνηστος Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας και Ακαδημαϊκός Κων. Τσάτσος, τις μεγάλες αρετές της αυταπαρνήσεως, της υψηλοφροσύνης και της εξάρσεως υπεράνω των παθών». .
Θα πρέπει να ξανασκύψουμε, πιο προσεκτικά όμως, στο 1821, γιατί πολλοί από αυτούς που αληθινά προσέφεραν υπηρεσίες και πραγματικά άξιζαν, άλλοι αγνοήθηκαν, άλλοι συκοφαντήθηκαν και άλλων τα πεπραγμένα διαστρεβλώθηκαν. Αντίθετα άλλοι που η διαγωγή τους στάθηκε εθνικώς επιλήψιμη, υμνούνται σαν ήρωες και σημαιοφόροι του Ξεσηκωμού, με αποτέλεσμα να αχρηστευθεί ο κυριότερος ρόλος της Ιστορίας, που είναι ο φρονηματισμός.-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου